ผู้เขียน : เตชินท์  แซ่ตั้ง  ห้อง 937  เลขที่ 34

โรงเรียน : เตรียมอุดมศึกษา 

ครูผู้สอน : ครู ประพิศ  ฝาคำ

เนื้อหา :

                            ก่อนที่จะมีการนำธนบัตรเข้ามาใช้ร่วมกับเงินตราชนิดอื่น ๆ ในระบบการเงินของประเทศ ชนชาติไทยได้ใช้หอยเบี้ย  ประกับ (ดินเผาที่มีตราประทับ) เงินพดด้วง  

ปี้กระเบื้อง  และเหรียญกษาปณ์เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน

หอยเบี้ย

(หอยเบี้ย ในวงศ์ Cyprinidae)

 หอยเบี้ย ได้มีการใช้มาตั้งแต่สมัยก่อนสุโขทัย และใช้กันแพร่หลายทั่วโลก จนกระทั่งสมัยรัชกาลที่สาม ขนะนั้นเศรษฐกิจดีมาก เกินภาวะเบี้ยเฟ้อ อีกทั้งทรงเห็นว่าการใช้หอยเป็นเงินมันบาป เป็นการฆ่าล้างโคตรหอยชัดชัด จึงทรงเริ่มเปลี่ยนไปใช้เงินโลหะตามแบบสิงคโปร์ แต่ก็สิ้นรัชสมัยเสียก่อน  ในสมัยรัชกาลที่สี่ มีการทำสนธิสัญญาเบอรนี่ย์ เศรษกิจไทยขยายตัวอย่างมากเงินไม่พอใช้ ทั้งพดด้วงแลหอยเบี้ย จึงทรงเปลี่ยนไปใช้เครื่องทำเหรียญจากอิงแลนด์แทน ประกอบกับการที่สินค้ามีราคาสูงขึ้น และหอยเบี้ยมีค่าน้อยมาก จึงไม่จำเป็น ตาม

๑๐๐ เบี้ย = ๑ อัฐ ๒ อัฐ = ๑ ไพ ๔ ไพ = ๑ เฟื้อง  ๒ เฟื้อง = ๑ สลึง  ๔ สลึง = ๑ บาท ๔ บาท = ๑ ตำลึง ๒๐ ตำลึง = ๑ ชั่ง

การใช้หอยเม่นจึงไม่จำเป็นอีกต่อไป

เงินพดด้วง

เงินพดด้วงของไทย เป็นเงินตราที่เป็น เอกลักษณ์ของไทย โดยเฉพาะไม่ซ้ำแบบของชาติใด มีค่าในตัวเอง เพราะทำด้วย โลหะมีราคา โดยมีน้ำหนักเป็นมาตรฐานวัดมูลค่า รูปทรงกระทัดรัด ทนทาน ผลิตด้วยมือ ทำจากแท่งเงินบริสุทธิ์ ทุบปลายทั้งสองข้าง ให้โค้งงอเข้าหากัน ทำให้มีรูปร่างกลมคล้าย ลูกปืนโบราณ ชาวต่างประเทศจึงเรียกว่า Bullet Coin ในสมัยอยุธยา ได้มีการ ประทับตราแผ่นดิน และตราประจำรัชกาลของพระมหากษัตริย์ แต่ละพระองค์ รวมเป็น ๒ ตราในเงินพดด้วงแต่ละอัน

รูปร่างลักษณะ   มีสัณฐานกลม มี ๖ ด้าน คือ ด้านบนใช้เป็นที่ตีตราปรจำแผ่นดิน ด้านหน้าเป็นที่ตีตราประจำรัชกาล บริเวณปลายทั้งสองข้าง ที่เป็นรอยผ่าบาก หรือประทับรอยเม็ดข้าวสาร ด้านหลังมักปล่อยว่าง ด้านข้างทั้งขวาและซ้ายเป็นรอยค้อนที่ตีลงไป เพื่อให้ของอ ด้านล่างมักใช้เป็นที่ประทับรอยเม็ดข้าวสาร

ขนาดและน้ำหนัก  มีตั้งแต่ หนึ่งบาท สองบาท สิบสลึง สี่บาท หรือหนึ่งตำลึง สิบบาท ยี่สิบบาท สี่สิบบาท และ แปดสิบบาท หรือหนึ่งชั่ง  แต่ที่ผลิตใช้กันมากคือขนาดหนึ่งบาท ที่ราคาต่ำกว่าหนึ่งบาท ในสมัยอยุธยามีขนาด สองสลึง หนึ่งเพื้อง สองไพ และหนึ่งไพ มาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ยังมีขนาดสามสลึง และครึ่งไพอีกด้วย

เมื่อเงินพดด้วงและเหรียญกษาปณ์ไม่พอ ประกอบกับการที่เงินเบี้ยหอยเป็นการทารุณสัตว์โลก  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้าให้ มีการใช้เงินกระดาษ หรือ หมาย เป็นครั้งแรกในประเทศไทย โดยออกใช้เมื่อ พ.ศ. 2396 และคงใช้ต่อมาทั้งสิ้น 3 รุ่น

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ประกาศใช้ "ตั๋วกระดาษ" ราคา 1 อัฐ เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2417 เพื่อใช้แทนเงินเหรียญกษาปณ์ที่ไม่เพียงพอต่อการใช้งาน ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า "อัฐกระดาษ" ที่ใช้เรียกขานกันในหมู่ประชาชน ต่อมาในปี พ.ศ. 2432-2442 ทรงอนุญาตให้ธนาคารต่างประเทศที่เข้ามาเปิดสาขาดำเนินงานในประเทศไทย คือ ธนาคารฮ่องกงและเซี่ยงไฮ้, ธนาคารชาเตอรด์แห่งอินเดีย ออสเตรเลีย และจีน และธนาคารแห่งอินโดจีน ให้สามารถออกธนบัตรของตัวเองได้ เรียกว่า "แบงก์โน้ต" หรือ "แบงก์" นับว่าเป็น "บัตรธนาคาร" รุ่นแรกๆ ที่มีใช้ในประเทศไทย จนถึงวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2445 จึงทรงให้ยกเลิก และประกาศใช้ "ธนบัตร" แบบแรกของประเทศไทยอย่างเป็นทางการ

(source : http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2011/11/K11370614/K11370614.html)

ตัวอย่างหมายประเภทต่างๆ

ต่อมาระหว่างพุทธศักราช ๒๔๑๕ - ๒๔๑๖ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เกิดปัญหาเหรียญกษาปณ์ชนิดราคาต่ำซึ่งเป็นเงินปลีกที่ทำจากดีบุกและทองแดงขาดแคลลน ประกอบกับมีการนำ ปี้ ซึ่งเป็นเครื่องหมายที่ใช้แทนเงินในบ่อนการพนันมาใช้แทนเงินตรา ในพุทธศักราช ๒๔๑๗ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดให้จัดทำเงินกระดาษชนิดราคาต่ำเรียกว่า อัฐกระดาษ ให้ราษฎรได้ใช้จ่ายแทนเงินเหรียญที่ขาดแคลน แต่อัฐกระดาษก็ไม่เป็นที่นิยมใช้เช่นเดียวกับหมาย

(เงินอัฐ source : http://www.bot.or.th/Thai/Banknotes/HistoryANdSeriesOfBanknotes/Pages/Evolution_of_Thai_Banknotes.aspx)

เงินกระดาษชนิดต่อมา คือ บัตรธนาคาร ซึ่งธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศสามธนาคารที่เข้ามาเปิดสาขาในประเทศไทย ได้แก่ ธนาคารฮ่องกงและเซี่ยงไฮ้ ธนาคารชาร์เตอร์แห่งอินเดีย ออสเตรเลีย และจีน และธนาคารแห่งอินโดจีน ได้ขออนุญาตนำบัตรธนาคารออกใช้ เมื่อพุทธศักราช ๒๔๓๒, ๒๔๔๑, และ ๒๔๔๒ ตามลำดับ เนื่องจากในช่วงเวลานั้นรัฐบาลประสบปัญหาไม่สามารถผลิตเหรียญกษาปณ์ได้ทันต่อการขยายตัวของระบบเศรษฐกิจ บัตรธนาคาร มีลักษณะเป็นตั๋วสัญญาใช้เงินชนิดหนึ่งที่ใช้อำนวยความสะดวกในการชำระหนี้ระหว่างธนาคารกับลูกค้า ดังนั้น การหมุนเวียนของบัตรธนาคารจึงจำกัดอยู่ในวงแคบเฉพาะบุคคลที่มีความจำเป็นต้องติดต่อธุรกิจกับธนาคารดังกล่าวเท่านั้น อย่างไรก็ดี บัตรธนาคารมีส่วนช่วยให้ประชาชนรู้จักคุ้นเคยกับเงินที่เป็นกระดาษมากขึ้น และเนื่องจากมีระยะเวลาการนำออกใช้นานกว่า ๑๓ ปี (พ.ศ. ๒๔๓๒ - ๒๔๔๕) ทำให้การเรียกบัตรธนาคารทับศัพท์ว่า แบงก์โน้ต หรือ แบงก์ ในขณะนั้น สร้างความเคยชินให้คนไทยเรียกธนบัตรของรัฐบาลที่ออกใช้ในภายหลังว่า แบงก์ จนติดปากมาถึงทุกวันนี้

ขณะเดียวกันรัฐบาลในสมัยนั้นได้พิจารณาเห็นว่าบัตรธนาคารที่สาขาธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศออกใช้อยู่ในขณะนั้น มีลักษณะคล้ายกับเงินตราที่รัฐบาลควรจัดทำเสียเอง ในพุทธศักราช ๒๔๓๓ จึงได้เตรียมการออกตั๋วเงินของกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ เรียกว่า เงินกระดาษหลวง โดยสั่งพิมพ์จากห้างกีเชคเก้ แอนด์ เดวรีเอ้นท์ (Giesecke & Devrient) ประเทศเยอรมนี จำนวน ๘ ชนิดราคา เงินกระดาษหลวงได้ส่งมาถึงกรุงเทพฯ เมื่อพุทธศักราช ๒๔๓๕ แต่เนื่องจากความไม่พร้อมของทางการในการบริหาร จึงมิได้นำเงินกระดาษหลวงออกใช้ สันนิษฐานว่าจากความขัดแย้งกรณีพื้นที่ฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงระหว่างสยามและฝรั่งเศส และสยามต้องจ่ายเงินชดเชยให้แก่ฝรั่งเศสเป็นเงิน 3ล้านฟรังก์ เป็นเหตุให้เงินสำรองอาจมีไม่เพียงพอสำหรับหนุนหลังเงินที่จะนำออกมาใช้ รัฐบาลสยามได้ทำลายเงินกระดาษหลวงเพื่อป้องกันการถูกโจรกรรม แต่เหลือไว้บางส่วนเพื่อเป็นตัวอย่าง 

จนกระทั่งพุทธศักราช ๒๔๔๕ จึงเข้าสู่วาระสำคัญในการออกธนบัตร กล่าวคือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้มีพระบรมราชโองการให้ตรา พระราชบัญญัติธนบัตรสยาม รัตนโกสินทรศก ๑๒๑ ขึ้นเมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๔๕ อีกทั้งโปรดให้จัดตั้ง กรมธนบัตร ในสังกัดกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ เพื่อทำหน้าที่ออกธนบัตรและรับจ่ายเงินขึ้นธนบัตร และเปิดให้ประชาชนนำเงินตราโลหะมาแลกเปลี่ยนเป็นธนบัตรตั้งแต่วันที่ ๒๓ กันยายน พ.ศ. ๒๔๔๕ จึงนับว่าธนบัตรได้เข้ามามีบทบาทในระบบการเงินของไทยอย่างจริงจังนับแต่นั้นมา ธนบัตรที่นำออกใช้ตามพระราชบัญญัติธนบัตรสยาม รัตนโกสินทรศก ๑๒๑ นั้น มีลักษณะเป็นตั๋วสัญญาใช้เงินของรัฐบาลที่สัญญาจะจ่ายเงินตราให้แก่ผู้นำธนบัตรมายื่นโดยทันที ต่อมา ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติเงินตรา พุทธศักราช ๒๔๗๑ ซึ่งกำหนดให้เงินตราของประเทศประกอบด้วยธนบัตรและเหรียญกษาปณ์ ตลอดจนให้ธนบัตรและเหรียญกษาปณ์เป็นเงินที่ชำระหนี้ได้ตามกฎหมาย จึงเป็นการเปลี่ยนลักษณะของธนบัตรจากตั๋วสัญญาใช้เงินมาเป็นเงินตราอย่างสมบูรณ์

ธนบัตรยุคใหม่ 

ธนบัตรยุคใหม่ของสยามเกิดขึ้นตามอย่างการออกใช้ธนบัตรของประเทศอินเดียซึ่งถือหลักการตามกฏหมายของประเทศอังกฤษ ในปี พ.ศ. 2443 นาย W.J.F. Williamson เจ้าหน้าที่ประจำกระทรวงการคลังประเทศอินเดียจากประเทศอังกฤษ ได้รับหน้าที่ให้มาบุกเบิกการนำธนบัตรออกใชในประเทศไทย กฎหมายการเงินของไทยประกาศใช้เมื่อปี พ.ศ. 2445 และเริ่มสั่งพิมพ์ธนบัตรแบบหนึ่ง ล็อตแรกจากประเทศอังกฤษใน 2 ปีต่อมา

 

ประเภทของธนบัตร

ธนบัตรใช้หมุนเวียน

ธนบัตรใช้หมุนเวียน เป็นธนบัตรที่ใช้แลกเปลี่ยนประจำวันทั่วไป มีมูลค่าแลกเปลี่ยนตามราคาปรากฏในธนบัตร เมื่อมีการชำรุดเสียหายก็จะมีการพิมพ์ทดแทน ธนบัตรไทยที่ออกใช้ตั้งแต่แบบแรกเมื่อวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2445 จนถึงปัจจุบัน (พ.ศ. 2555)

ตัวอย่าง ธนบัตรที่มีการใช้กันในปัจจุบัน(บางอันอาจถูกยกเลิกไปแล้ว)

ห้าสิบบาท

หนึ่งร้อยบาท(ยกเลิกไปแล้ว)

และ ยี่สิบบาทแบบเก่า (ยังมีใช้อยู่)

ห้าร้อยบาท

หนึ่งพันบาท

ธนบัตรแบบพิเศษ

เป็นธนบัตรที่ออกใช้หมุนเวียนนอกเหนือจากแบบที่ใช้อย่างเป็นทางการข้างต้น ประกาศใช้งานระหว่างวันที่ 25 มกราคม 2485 ถึง 3 มิถุนายน 2489 ซึ่งเป็นช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่เกิดการขาดแคลนธนบัตรใช้งานขณะนั้น

ธนบัตรที่ระลึกและบัตรธนาคาร

ธนบัตรที่ระลึกและบัตรธนาคาร เป็นธนบัตรที่ออกเนื่องในวาระสำคัญต่าง ๆ เช่น ธนบัตรที่ระลึกเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสฉลองสิริราชสมบัติ ครบ 60 ปี เป็นต้น มูลค่าแลกเปลี่ยนมักจะสูงกว่าราคาที่กำหนด ธนบัตรชนิดนี้จะพิมพ์ออกมาเพียงครั้งเดียวไม่มีการพิมพ์ทดแทน ส่วนบัตรธนาคารก็จะคล้ายกับธนบัตรที่ระลึก จะต่างกันที่การออกบัตรธนาคารกระทำโดยธนาคารแห่งประเทศไทย ไม่ใช่ออกโดยรัฐบาลไทย ซึ่งก็มีเพียงแบบเดียวที่ออกมาในรัชกาลปัจจุบัน คือ บัตรธนาคาร ชนิดราคา 60 บาท ที่ออกใช้เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2530 (ประกาศใช้ 3 มิถุนายน 2530)

เช่น แบงค์ห้าแสนบาท เนื่องในโอกาสครบรอบห้าสิบปีพระบรมราชาภิเษก เป็นต้น

แหล่งอ้างอิง

http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2011/11/K11370614/K11370614.html

http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2011/11/K11370614/K11370614.html

http://heritage.mod.go.th/nation/potdeung/index1.htm

Economic article on Blackmarket

ผู้เขียน : เตชินท์  แซ่ตั้ง  ห้อง 937  เลขที่ 34
โรงเรียน : เตรียมอุดมศึกษา
ครูผู้สอน : ครู ประพิศ  ฝาคำ
เนื้อหา :             
                                     ตลาดมืดในทางเศรษฐศาสตร์หมายถึง ตลาดที่มีการซื้อขายสินค้าในราคาที่ผิดกฎหมาย เกิดจากผลการควบคุมราคาสินค้าโดยรัฐบาล เช่น การกำหนดราคาขั้นสูงของสินค้า  อัตราการแลกเปลี่ยนเงินตรา เป็นต้น ในกรณีนี้จะก่อให้เกิดการขาดแคลนหรือเกิดอุปสงค์ส่วนเกินขึ้น หากไม่สามารถควบคุมหรือควบคุมได้ไม่ทั่วถึงจะทำให้มีการซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนกันในราคาหรืออัตราที่สูงกว่ารัฐบาลกำหนดไว้        
                                                                                                      สิ่งที่ผิดกฎหมายอย่างแท้จริงของระบบตลาดมืดนั้นคือ transactions หรือช่องทางในการจับจ่ายสินค้า ซึ่งอาจจะผิดกฎหมาย หรือไม่ผิดกฎหมายก็ได้       ตัวอย่างของตลาดมืด เช่น การเปิดบ่อน การรับแทงหวย – บอล ธุรกิจค้าขายสินค้าหนีภาษี ยาเสพติด การรับ แลกเงินเถื่อน การเปิดซ่อง หรือการ ส่งออกแรงงานเถื่อน เป็นต้น ซึ่งธุรกิจเหล่านี้รัฐบาลจะไม่สามารถเข้าไปควบคุมได้ ทำให้ไม่มีการเก็บภาษี เป็นรูรั่วของระบบเศรษฐกิจอย่างแท้จริงเป้าหมายของตลาดมืดนั้นมีสองอย่างคือ เพื่อ ซื้อขายสินค้าต้องห้าม(Dealing Contraband/Smuggling goods)  และ ซื้อขายสินค้าเลี่ยงภาษี หรือสินค้าที่ถูกควบคุมราคาโดยรัฐบาล                             
                                                                  

(ภาพจาก http://microeconomicsgroupassignmentsection2.blogspot.com/2012/10/hawaii-moves-to-cap-gas-prices.html)

                                      ตัวการสำคัญที่ทำให้เกิดตลาดมืดก็คือ การที่รัฐตั้งเพดานราคาไว้นั่นเอง เนื่องจากเพดานราคาที่ต่ำกว่าราคาที่ควรจะเป็นซึ่งเป็นราคาที่ทำให้สินค้ามีอยู่ในตลาดพอดี ไม่ล้นหรือขาดตลาด ซึ่งเศรษฐศาสตร์เรียกราคานี้ว่า ราคาดุลยภาพ และการที่ราคาต่ำกว่าราคาที่ควรจะเป็นนี้ทำให้ปริมาณความต้องการซื้อหรืออุปสงค์ มีมากกว่าปริมาณความต้องการขายหรืออุปทาน จึงเกิดภาวะสินค้าขาดตลาด และเนื่องจากสินค้ามีอยู่น้อยก็เลยทำให้ผู้ซื้อซึ่งต้องการสินค้านี้แย่งกันซื้อสินค้าจนยอมซื้อสินค้าที่ราคาสูงกว่าที่รัฐกำหนดที่สำคัญคือราคาที่ซื้อในตลาดมืดนี้มีราคาสูงกว่าราคาเดิมที่ควรจะเป็นด้วยซ้ำไป จากมุมมองนี้ เป็นไปได้ว่ามาตรการควบคุมราคาที่รัฐหวังดี อยากให้ประชาชนบริโภคของถูกกลับกลายเป็นผลเสียต่อประชาชนเองการกำหนดราคาสินค้าในตลาดมืดอาจเป็นไปสองทิศทางคือ สินค้านั้นนอาจมีราคาที่สูงกว่าราคาในตลาดทั่วไป ในกรณีที่สินค้านั้นหาได้ยากหรือผลิตได้ยาก หรือเป็นสินค้าอันตราย ในกรณีที่สินค้านั้นผิดกฎหมาย เช่นยาเสพติด  ราคาจะสูงขึ้นมากตามค่าใช้จ่ายในการผลิต เพราะว่า อุปสงค์มีมากขัดกับอุปทานที่มีน้อย ผู้ขายเป็นคนกำหนดราคา    สินค้าอาจมีราคาที่ต่ำกว่าราคาในตลาดทั่วไปมาก เพราะผู้ขายไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายมากในการหาสินค้า เช่น การซื้อขายของโจร(ของที่ถูกขโมย) โดยที่ผู้ขายต้องการกำจัดสินค้าหมายถึงอุปทานมีมาก ในขณะที่อุปสงค์มีไม่มาก ผู้ซื้อเป็นคนกำหนดราคา การ barter มักได้ผล 

สินค้าแลบริการที่มักจะปรากฏในตลาดมืดได้แก่

ยาเสพติดผิดกฎหมาย : ในปัจจุบัน ประเทศส่วนใหญ่ได้กำหนดว่ายาเสพติดส่วนใหญ่เป็นสิ่งผิดกฎหมาย ผู้ใช้ยาบางกลุ่มยังใช้ยาอยู่ ทำให้เกิดตลาดมืดที่เป็นแหล่งยาเสพติดโดยองค์กรอาชญากรรม (ส่วนมากเป็นแก๊งค์ผิดกฎหมาย หรือ องค์กรที่ทำสิ่งผิดกฎหมาย) ตลาดยาเสพติดมีรายได้สูงและอุปสงค์มาก ทำให้ธุรกิจนี้ยังคงอยู่แม้ตำรวจจะพยายามขัดขวาง เพราะอุปสงค์ที่สูงและคงที่ ดึงดูดผู้ค้ารายใหม่ๆตลอดเวลาแม้ว่าผู้ค้ารายใหญ่หรือผู้ค้าปีลกจะถูกจับกุมไปหายร้อยหลายพันคนก็ตาม

การค้าประเวณี : ธุรกิจประเภทนี้มักจะผิดกฎหมายหรือถูกควบคุมในประเทศส่วนใหญ่ทั่วโลก ทำให้เกิดตลาดมืดที่รองรับการค้าประเวณีขึ้น เพราะอุปสงค์สูง และราคาที่สูง แต่ใช้ทักษะน้อย ทำให้แนวโน้วที่ธุรกิจนี้จะเฟื่องฟูก็ต่อเมื่อประเทศนั้นยากจน ประชาชนตกงานไร้ทักษะ เช่น เซียราลีโอน โซมาเลียและอื่นๆ หรือในบริเวณที่มีผู้ชายที่ไม่ได้มีความสัมพันธ์จริงจัง เช่น บริเวณสถานที่เที่ยวกลางคืน ค่ายทหาร ค่ายลูกเสือ เป็นต้น   โดยธุรกิจนี้มักใช้รหัสในการซื้อขาย,กำหนดราคา


(ภาพจาก http://www.nytimes.com/2006/12/10/world/middleeast/10weapons.html?pagewanted=all&_r=0)

อาวุธ : .ในหลายๆประเทศการครอบครองอาวุธนั้นถูกควบคุมหรือถูกห้าม ทำให้เกิดตลาดมืดที่รองรับการซื้อขายอาวุธทุกประเภทที่รัฐห้าม เช่น ลูกระเบิดขว้าง ปืนยาว ปืนกล ปืนใหญ่ รถถัง เครื่องบินรบ ยานอวกาศ หรือ เรือดำน้ำ เป็นต้น โดยไม่ต้องมีการลงทะเบียนหรือจ่ายค่าธรรมเนียม สินค้าที่มีมักได้มาจากการลักลอบนำเข้าอย่างผิดกฎหมายจากประเทศที่ซื้อได้ หรือถูกขโมยมาจากผู้ประกอบการในประเทศ ถ้าไม่สามารถหาได้ก็ผลิตเอง   ผู้ซื้อมีหลากหลาย เช่น อาชญากร ที่นำอาวุธไปก่ออาชญากรรม          ,นักสะสมปืน ,ประชาชนธรรมดาที่ต้องการอาวุธมาปกป้องตนเองและทรัพย์สิน หรือ ผู้ที่ไม่สามารถซื้อปืนอย่างถูกกฏหมายได้แม้ต้องการจะทำ จึงต้องซื้ออย่างผิดกฎหมาย เช่น คนบ้า, ผู้ป่วยออทิสติก เป็นต้น

สินค้าลอกเลียนแบบ : เป็นตลาดที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีชนิดของสินค้าหลากหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สินค้าประเภทเวชภัณฑ์ และชิ้นส่วนรถ/เครื่องบิน

สื่อละเมิดลิขสิทธ์ : สินค้าประเภทสื่ออิเล็กทรอนิกส์ เช่น ภาพยนตร์ เพลง โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เกม ฯลฯ ถูกละเมิดลิขสิทธิอย่างเปิดเผยโดยไม่ได้รับการจัดการอย่างจริงจังทั่วโลก คือการขายแผ่นดิสก์ที่มีสื่อที่มีลิขสิทธโดยไม่ได้รับอนุญาต ขายราคาถูกกว่าราคาจริงอย่างมาก อุปสงค์จึงสูง ต้นทุนต่ำมากเมื่อเที่ยบกับกำไรที่ได้ และทำได้ง่ายแค่ใช้คอมพิวเตอร์เป็น โดยเฉพาะในรูปแบบของแผงลอยแบกะดินในประเทศแถบเอเชีย ละตินอเมริกา    ตลาดที่รองรับธุรกิจจำพวกนี้กวาดล้างได้ยาก เพราะเป็นการละเมิดสื่อดิจิทัลซึ่งจำลองได้ง่ายและส่งต่อๆกันได้อย่างรวดเร็วไม่มีค่าใช้จ่าย อีกทั้งหลายๆคนยังคิดว่าการโจรสลัดเกมไม่ใช่อาชญากรรม แต่กฎหมายลิขสิทธต่างหากที่กระตุ้นการก่ออาชญากรรมการเกิดและการหายไปของตลาดมืดถ้าสินค้านั้นๆผิดกฎหมายหรือถูกควบคุมแต่สังคมเห็นว่าเป็นสินค้าที่ไม่เป็นอันตราย ก็จะเกิดระบบตลาดมืดขึ้น เช่น สุราเมรัย หรือโดยเฉพาะอย่างยิ่ง มารีฮวนน่า ซึ่งในสหรัฐอเมริกาได้มีการถกเถียงกันว่าควรจะทำให้เป็นสารถูกกฎหมายเหมือนกับสุราเมรัยหรือไม่ ซึ่งจะขจัดปัญหาตลาดมืดไปได้ และทำให้ เงินที่หมุนเวียนในตลาดมืดลดลง   สามารถตรวจสอบคุณภาพสารได้ว่ามีอันตรายมากเกินมาตรฐานหรือไม่   รัฐมีการเก็บภาษีจากการค้ากัญชา เป็นการอุดรูรั่วของเศรษฐกิจรูหนึ่งไป   และเป็นการประหยัดภาษีประชาชนอีกทางหนึ่ง โดยทำให้ไม่ต้องมีการดำเนินคดีทางกฎหมายกับผู้ครอบครองกัญชา ซึ่งน่าจะมีเยอะมาก

ผลกระทบ
สงคราม : ตลาดมืดส่วนมากรุ่งโรจน์ในประเทศที่กำลังเกิดสงคราม   รัฐที่กำลังทำสงครามเต็มรูปแบบหรือสงครามขนาดใหญ่อื่นๆต้องสงวนการใช้ทรัพยากรที่จำเป็นต่อการทำสงครามไว้ เช่น อาหาร เชื้อเพลิง ยาง โลหะ เป็นต้น โดยการออกนโยบายจำกัดการใช้ทรัพยากร   ตลาดมืดจึงเกิดขึ้น เพื่อขายของที่โดนสงวนไว้ในราคาที่สูง  การจำกัดการใช้ทรัพยากร และการควบคุมราคาในหลายๆประเทศในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองทำให้ตลาดมืดแพร่หลาย   ตลาดมืดในช่วงสงครามได้เนื้อมาจากชาวนาที่แจ้งจำนวนหมูเกิดใหม่น้อยกว่าความเป็นจริง หรือยกตัวอย่างในสหราชอาณาจักร ตลาดมืดในท้องถิ่นของอังกฤษได้เสบียงมาจากฐานทัพของทหารอเมริกัน ซึ่งเสบียงที่ได้มาเป็นของสหรัฐอเมริกาเพื่อใช้ในฐานทัพเท่านั้น       ในระหว่างสงครามเวียดนาม   ทหารสหรัฐหลายนายกลายเป็นพ่อค้าตลาดมืดด้วยการขายของที่ได้จากสหกรณ์ให้กับชาวเวียดนามในราคาสองเท่าของปกติ และมีเพียงผู้ค้ารายใหญ่เท่านั้นที่ถูกจับ

Indian black money : สถานการณ์ตลาดมืดที่อินเดียนั้นอยู่ในระดับอันตราย   ในปัจจุบันอินเดียติดอันดับประเทศที่มีเงินผิดกฏหมายมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก ประมาณล้านล้านดอลลาร์ในธนาคารสวิส   มากกว่าหนี้ของอินเดีย13เท่า  ถ้าหากเงินจำนวนนี้กลับเข้าสู่ประเทศได้ อินเดียมีโอกาสเป็นหนึ่งในประเทศที่รวยที่สุดในโลกได้ง่ายๆ   แต่ข้อกล่าวหานี้ยังมีการโต้เถียงกันอยู่ ว่าเงินทั้งหมดมีเพียงสองพันล้านดอลลาร์เท่านั้น

probihition : การจำกัดการค้าสุราในสหรัฐ เป็นสาเหตุคลาสสิกที่ทำให้เกิดตลาดมืด โดยองค์กรอาชญากรรมหลยองค์กรได้เห็นโอกาสทำรายได้มหาศาลในการขายเหล้าเถื่อน ทำให้เกิดตลาดมืดตามมา  อีกทั้งผู้คนทั่วไปไม่ได้คิดว่าสุราเป็นอันตราย และผู้ค้าไม่ควรถูกดำเนินคดีอย่างจริงจัง   มาเฟียมีอิทธิพมากขึ้นจากการขายเหล้าเถื่อน จนถึงการยกเลิกการจำกัดการค้าเหล้าเถื่อน
  Sourceshttp://library.cmu.ac.th/faculty/econ/index.php?option=com_content&task=view&id=292&Itemid=521http://en.wikipedia.org/wiki/Black_markethttp://www.kriengsak.com/node/424